Pratyahara Sanskritçe duyuların içe çekilmesi anlamına gelir. Zihnimiz çok hareketli sürekli birşeyler üretir. Bu üretilenlere anlam yükleyerek onların peşinden koşmak kişiyi kendi özünden uzaklaştırır. Zihnimizi susturup kontrol altına alabildiğimizde özümüzü ,ruhumuzu algılarız.Pratyahara duyu organlarını dışsal objelerden ayırarak , iç dünyaya getirir. Duyular içe dönünce kontrol altına alınır ve kişinin berrak bir zekası olur. Kontrol altına alınan duyular sakinler, duyular sakinleşince zihinde sakinler. Sakin bir zihin kişiyi huzura ulaştırır. Huzur dolu zihin özünün farkında olarak tekamülünü gerçekleştirir. Bilinçli insanlar zihnini eğitir ve duyu organlarını kontrol altına alarak kendisi yönlendirir ve özgürleşir. Prathayara kişinin mutsuzluğuna neden olan dünyevi beklentilerini bırakarak huzurlu olmasını sağlar. Huzur beklentilerden alındığında gelir.

Yoganın Beşinci Basamağı Pratyahara
Prathayara çalışmalarında bir objeye odaklanmaya çalışılır. Odaklanmak dışarıdan gelen hiç bir sese veya görüntüye anlam yüklemeden kaba yada sübtil bir objeye dalmaktır. Kişiyi meditasyona götürür. Derin fiziksel ve zihinsel bir rahatlama sağlar, strese çok iyi gelir, uykusuzluk problemini çözer, kişinin kendi iç dünyasıyla ve dış dünyasıyla olan problemlerini çözer, korku, endişe, depresyon ve egoya iyi gelir, hayatın anlamını bulmaya, ben kimim nerden geldim ve nereye gidiyorum ve geliş nedenim nedir sorularına yanıt bulmamızı sağlar.

Pratyahara çalışmaları kişiyi dış etkenlerden koruyarak enerjinin bedene rahatça akmasını sağlar. Bu sayede kişinin zihni dinginleşir, dikkati daha berrak ve netleşir, içsel odaklanabilme yeteneği güçlenir ve dış dünyada olup bitenler rahatsız edemez hal alır. Bu olanlar beş duyu organımız deri, gözler, kulaklar, burun ve dili iç dünyamızı gözlemlemek için içeri çekilmesiyle gerçekleşir. Yanı dokunma, görme, duyma, koklama, tat alma duyularımız tamamıyla iç dünyaya odaklanır.

Prathayara çalışmaları kişiyi dünyasal isteklerden ve bu isteklerin oluşturduğu kölelikten kurtulmasına yardımcı olur. Kişi zihnini, bedenini, hislerini, zekasını ve egosunu kontrol altına alır. Kişi çok gürültülü ve sesli bir ortamda gözlerini kapatarak içeri odaklandığında hiç rahatsız olmaz. Sesin içindeki sessizliği bulur. Vücudundaki herhangi bir hastalığı yada bir ağrıyı odaklanarak önce ağrının yada hastalığın merkezine kadar inip onu hissederek inceleyip ve acıyan noktayı derin nefesler alıp nefes verişleriyle havayla birlikte dışarı atarak rahatlatıp ağrıyı ve hastalığı geçirme, kendine şifa verme yeteneği kazanır.